Валютын эрсдэлээс хамгаалах арга

Supply Chain сэтгүүл №7

Нэг сум - Нэг компани


Шинэ бүтээл, ашигтай загвар


Хөрөнгийн зах зээл

1.    Хөрөнгийн зах зээл
Санхүүгийн зах зээл дээр олон төрлийн төлбөрийн хэрэгсэл арилжаалагдах замаар сул чөлөөтэй байгаа  хөрөнгө эдийн засгийн нэг салбараас санхүүжилт хэрэгтэй байгаа нөгөө салбар уруу шилжиж дахин хуваарилагдаж байдаг.

Санхүүгийн зах зээлийг нь валютын, мөнгөний болон хөрөнгийн зах зээлүүд бүрдүүлдэг. Валют болон мөнгөний зах зээлд Засгийн газар, банк, бусад санхүүгийн байгууллагуудаас гаргасан нэг жилээс доош хугацаатай төлбөрийн хэрэгслүүдийг болон валютыг арилждаг байхад хөрөнгийн зах зээлд Засгийн газар болон аж ахуйн нэгжүүд хувьцаа, бонд зэрэг үнэт цаас гаргах замаар урт хугацааны санхүүгийн тогтвортой эх үүсвэрийг татан төвлөрүүлдэг.

Ярих соёл

-Уучлаарай таны цаана байгaa зүйлийг авах гэсэн юм
-Хүүе! чиний цаана байгаа зүйлийг авмаар байна
-Уучлаарай, тантай нэгэн зүйлийн талаар ярилцах гэсэн юм
-Хөөш! чамтай нэг юм яримаар байна
-Таны алдрыг хэн гэдэг юм бол?
-Хүүеэ! чамайг хэн гэдэг юм бэ?

Хүмүүс бид өөр хоорондоо бодол санаагаа илэрхийлэх, харьцахад яриа нэн чухал.
Энэ яриа ямар өнгө аялгаар, ямар үгсээр илэрхийлэгдэж байгаагаас, цаад хүндээ янз бүрээр нөлөөлдөг. Яг үнэндээ бид, өөрийн бодол санаагаа бусдад илэрхийлж, хуваалцаж ярилцахдаа л баяр урам, гутрал бухимдлыг мэдэрнэ. Энэ үүднээс нь авч үзвэл ярианы соёл гэдэг нэн чухал зүйл ажээ.

ӨӨДРӨГ ЯВЬЯ ГЭВЭЛ

1. Сэтгэлийн их тэнхээтэй яв.  

2. Хэн нэг нь Таныг ивээнэ гэж битгий найд. Өөртөө л найд. Бусдын хийснийг ажиглан өөрөө бие даан хий. Учрыг нь ухаарахыг хичээж оролд. Нягт нямбай, тэвчээртэй бай. Биеэ ажилдаа бүрэн дайчил.  

3. Зорилготой байж түүндээ хүр. Дэмий зүйлд санаагаа бүү зовоо. Хий хоосон мөрөөдөлд битгий авт. Хийх зүйлээ төлөвлө. Саад учирвал юунаас болсоныг тунгаа. Тэгэхдээ олон юмны хойноос бүү хөөцөлд.

Компанийн мөнгөнөөс унагагчидтай яаж тэмцэх вэ?

Хүчний арга
Нэгэн компани өөрийн менежерээ ханган нийлүүлэгчтэй уулзуулахаар явахдаа халаасанд нь диктафон хийж явуулдаг байжээ. Энэ нь менежерээ замд нь ажиллаад, таван цаас унагах боломгүй болгох гэж тэр шүү дээ. Гэтэл ийм нөхцөлд менежерүүд нь унагаж байдаг нь сонирхолтой. Жишээлэхэд менежер нь “ Манайх тэдээр авахад бэлэн байна” гэж чанга хэлэх мөртлөө цаасан дээр “Илүүг нэхээрэй” гэж бичнэ. Нийлүүлэгчид бүтээгдэхүүнээ борлуулахын тулд түүс болж байдаг болохоор менежерийн аясаар “Арай л бага байна даа төд хүртэл нэмэх хэргэтэй“ гэж хэлэнгээ “унацаа яаж хуваах юм бэ” хэмээн цаасан дээр бичдэг..... гэх мэт. Өрнөдийн зарим компани ийм “ажиллагчид”-тай тэмцэхийн тулд ажилд орж буй хүний худал ярьж буйг мэдрэх төхөөрөмжөөр шалгах, албан хаагчдынхаа утасны яриаг чагнах, өрөөнд нь нууц үзлэг хийх гэх мэтийн хүчний арга хэмжээ авдаг. Гэвч энэ арга дангаараа үр дүн багатай байдаг төдийгүй илэрсэн нөхцөлд компанийн дотор үл итгэлцлийн уур амьсгал бүрдүүлэх аюултай.

Зорилго тодорхойгүй газар матаас их

Тууштай бай
Хүн болгоны сонсохыг хүссэн зүйл ярьснаар хүмүүсийн итгэл хүндлэлийг олж чадах нь юу л бол. Илэн далангүй, тууштай байж, найз нөхдийн дунд маргаан үл ойлголцол гарсан нөхцөлд маргасан талуудыг илэн далангүй ярилцахыг санал болгох замаар зоригтой шийддэг байх хэрэгтэй.
Хүмүүсийн амжилтыг үнэлж бай
Амжилт ололтын араас явахдаа бусдын амжилтыг олж харан үнэлдэг байх хэрэгтэй. Чухал төслийг амжилттай шийдсэн, албан тушаал ахисан гээд ойр дотны хүмүүсийнхээ ололт амжилт бүрийг үнэлэн тэмдэглэх замаар цаад хүнээ хүндэтгэж, үнэлж явдгаа харуулах хэрэгтэй.
Байдлыг өөр өнцгөөс харж сур
Ямар ч хүнд ажлаас гадна ар гэр, хувийн сонирхол, бэрхшээл гээд олон зүйл байдаг гэдгийг ямагт санаж байх хэрэгтэй. Хэрэв ажилтнуудын тань өмнө хүндрэл бэрхшээл тулгарвал ойлгож, асуудлыг тэдний өнцгөөс харж, туслалцаа дэмжлэг үзүүлэхийг хичээх нь зүйтэй. Ажилтнууддаа хөрөнгө оруулалт хийх, боломжийн хирээр албан хаачиддаа зориулсан сургалт дамжаа зохион байгуулж байх хэрэгтэй. Мэргэжил дээшлүүлэх боломж олгосноор та хүнийг өөртөө итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэхийн сацуу өөрт нь тийм боломж олгосон хүний хувьд хүндлэл, итгэл олж байгаа хэрэг юм.

Сонирхлын зөрчил гэж юу вэ?

Үндсэн ойлголт

Хүн бүр хувийн сонирхолтой байдаг, хувийн сонирхол нь хувь хүнийг тодорхойлогч гол шинж, хүнээс салшгүй жам ёсны зүйл юм.

Нийтийн албан тушаалтан ч бусдын адил хувь хүн. Иймд тэдний хувийн сонирхол нийтийн сонирхолд үйлчлэх нийтийн албаны үүрэгтэй нь зөрчилдөж болно. Харин зөрчилдсөн сонирхлыг зүй зохистой тодорхойлж, мэдээлж, үр нөлөөтэй, ил тод байхаар зохицуулахгүй бол сонирхлын зөрчилтэй нөхцөл байдалд гүйцэтгэсэн нийтийн албан тушаалтны аливаа үйл ажиллагаа нь ёс зүйн алдаа, албан тушаалаа урвуулан ашигласан явдал, цаашилбал авлигын гэмт хэрэг болдог.

Стив Жобс: Чи юуг хайрладаг тэр зүйлээ л олох хэрэгтэй

Өнөөдөр дэлхийн хамгийн шилдэг сургуулиудын нэгийг төгсч байгаа та нартай цуг байгаадаа би маш их баяртай байна. Би өөрөө хэзээ ч их сургууль коллеж төгсч байгаагүй. Үнэндээ бол төгсөлтийн баярт хамгийн ойрхон ирсэн тохиолдол маань энэ л байх. Ийнхүү та бүхэнд гурван түүхийг үгүүлюү гэж бодлоо. Энэ бол тийм ч сүртэй юм биш, зүгээр л гуравхан түүх.
Эхнийх нь цэгүүдийг холбох буюу юмны учир начрыг ойлгох.Би Рийд коллежд элсээд 6 сарын дараа сургуулиа хаясан юм. Гэхдээ бас бүр мөсөн хаятлаа дахин 18 сар орчим сургуульдаа ирж зарим нэг хичээлд суудаг байв. Би яагаад сургуулиа хаясан бэ?

Миний худалдаж авсан нөхөр-Айн Рэнд

Би энэ өгүүллэгийг бичих учиргүй байсан юм...
Зөвхөн чив чимээгүй байснаараа л би энэ бүхнийг даван туулсан. Өөрийгөө дуугүй байлгахийн тулд магадгүй энэ хорвоо дээрхи ямар ч бүсгүй туулж гараагүй тэр их зовлонг би тэссэн юм. Харин одоо- Би яриж эхлэхээр шийдсэн. Yнэндээ одоо нууцаа дэлгэх нь ямар ч утгагүй ч гэсэн надад итгэл найдвар байсаар байгаагаа би саяхан мэдсэн юм. Миний эцсийн ганцхан найдвар. Надад одоо их цаг үлдээгүй байгаа. Амьдрал хов хоосорч, эрлэгийн үүдэн дээр оччихоод байхад хамгийн эцсийнхээ боломжийг ашигласныг минь буруутгах хүн гарахгүй гэж би найднам. Бүх юм дуусахын өмнөх ганцхан боломж... Тийм учраас би энэхүү нууцаа бичэхээр шийдсэн юм.

Фэйсбүүк хаагдана

Palo Alto оффис дахь хурал дээрээ Zuckerberg хэлэхдээ "Facebook байх ёстой стандартаасаа хэтэрсэн. Энэхүү компаныг удирдан авч явах нь надад дэндүү дарамттай байгаа бөгөөд бараг миний амьдралыг сүйрүүллээ. Би энэ бүх солиорлыг дуусгах ёстой гэсэн байна. "

"3 сарын 15-наас хойш энэхүү вэбсайт хаагдах болно. Хэрвээ та өөрийн зургийг дахин харахыг хүсвэл интернэтээс эртхэн авсан нь дээр" хэмээн Facebook-н Техникийн үйл ажиллагааг хариуцсан ерөнхийлөгч Avrat Humarthi хэлсэн юм. 







Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж ард түмнээсээ уучлалт гуйлаа

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Цахиагийн Элбэгдорж Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээсний 100 жилийн ойн баярт зориулсан УИХ-ын хүндэтгэлийн чуулганд үг хэллээ. Ерөнхийлөгчийн хэлсэн үгийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.
            
   

Эрхэм хүндэт ард иргэд ээ,

Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайд,

УИХ, Засгийн газрын эрхэм гишүүд ээ,

Хүндэт зочид, хатагтай ноёд оо,

   
Өнөөдөр та бид Монгол улсад, магадгүй өнгөрсөн зуунд тохиосон хамгийн чухал  түүхэн үйл явцын тухай ярилцаж, гүн хүндэтгэл үзүүлэхээр цуглаад байна. Монгол төрийн хүндэт хоймроос эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээсний түүхт 100 жилийн ойн баярын мэндийг нийт ард түмэндээ болон хөрш улс орнууд, манай улстай дипломат, найрсаг харилцаатай, хамтын ажиллагаатай нийт улс гүрэн, байгууллага, хамт олонд хүргэж байгааг минь хүлээн авна уу. Аливаа улс үндэстэнд түүний эрх эрх чөлөөт, бие даасан байдал нь хамгийн эрхэмд тооцогддог. Монголчууд дор бүрнээ, айл аймаг, хотол үндэстэнээрээ эрх чөлөөтэй, эн тэнцүү, тэгш харилцаатай байж хөгжин дэвжихийг эрхэмлэж ирсэн.

Өлсгөлөн амьдар, жолоогүй яв

Өнөөдөр та нар хойч үе харин ирээдүйд өнгөрсөн үе болно гэж Стив Жобс нэгэн сургуулийн оюутнуудтай уулзалт хийх үеэрээ хэлжээ. Апплэ компанийг 1976 онд үүсгэн байгуулж, орчин үеийн хамгийн хүндтэй брэнд болгож чадсан Стив Жобс ертөницийн мөнх бусыг үзүүлээд хэдхэн хонож байна. Дэлхий даяараа суут хүний гэгээн дурсгалыг хүндэтгэн эмгэнэн гашуудаж буй энэ өдөр хоногуудад “Өөр мэдээ” түүний оюутнуудад ярьж өгсөн 3 түүхийг хөрвүүлэн хүргэж байна. Тэрээр Стэнфордын их сургуулийн оюутнуудтай уулзалт хийхдээ эдгээр түүхийг хүүрнэсэн юм. Та бүхэнд өөрийнхөө амьдралын 3 түүхийг ярьж өгье. Энд гайхалтай гэх зүйл байхгүй жирийн л 3 түүх.

Сайн засаглал

Компанийн сайн засаглал

Xэрxэн өөдрөг үзэл, эерэг бодлыг төлөвшүүлэх вэ?

Xүн гэдэг өөрийнхөө бодлын бүтээгдэхүүн юм. Xүний бодол, тэр xүнийг xэн бэ гэдгийг илтгэнэ гэсэн утгатай үгийг Махатма Ганди нэгэнтээ xэлсэн байдаг.
Тэгэхээр таны амьдралд xандах xандлага, альвааг үзэx үзэл өөрийг чинь xэн бэ? гэдгийг xаруулна гэсэн үг. Xүний эерэг бодол xүнийг цэнэглэж амжилтанд xүргэж аз жаргалтай сайхан байлгадаг бол сөрөг бодол туxайн xүнийг доройтуулж өвчлүүлж байдаг.
Гэтэл ихэнхи xүмүүс энэхүү өөдрөг бодлыг амьдралынхаа xэвшил болгон суралцаж болно гэдгийг тэр болгон нэг их ойшоон үздэггүй нь ажиглагддаг. Чи өөрийнхөө xүссэн амьдралаар амьдарч чадаx уу гэдэг та xэр зэрэг өөдрөгөөр сэтгэдэг xүн бэ гэдэгтэй шууд xолбоотой.
Би угаасаа л ийм зантай, гэх мэт өөрийгөө нэгэн ерөнхий ангилалд xэзээ ч бүү оруул. Xүний зан чанар xэзээ ч өөрчлөгдөж болно, амьдралд xийсэн сонголтууд, туулсан зам чинь үүнд их нөлөөтэй. Tанд xэрэггүй л бол xэзээ ч гэсэн тэр xэрэггүй xэвшлээсээ салж чадна гэдэг дайчин чанар, өөдрөг үзлээр өөрийгөө цэнэглэж чадвал та ямар ч зүйлийг xийж амжилтанд xүрч чадна.
Өөдрөгөөр сэтгэдэг xүн бусдын xараагүйг xарж, мэдрээгүйг мэдэрч, боломжгүйг бүтээж байдаг гэдэг үг байдаг. Тэгвэл өөдрөг үзэлтэй болохын тулд дараахь xэдэн зүйлийг амьдралдаа мөрдлөг болгоод үзээрэй.

Үр бүтээлч xүний баримтлах 7 зарчим

Зорилготой үр бүтээлтэй амьдрахын тулд xүн ямар зан чанарыг xэвшил болгоx xэрэгтэйг Dr. Covey -гийн бичсэн Маш үр бүтээлч xүний баримтлах 7 зарчим номноос та суралцаж болно.

Бидний зан чанар гэдэг бол ерөнхийдөө бидний өдөр тутмын дадал зуршлын цуглуулга юм. Дадал зуршил нь мэдлэг, ур чадвар, xүсэл гэсэн 3 зүйлээс бүрдэнэ. Мэдлэг бидний юу xийxийг, ур чадвар яаж xийxийг, xүсэл нь xүссэн зүйлээ ажил xэрэг болгох тэмүүллийг өгч байдаг.


Амьдралын явцдаа xүн болгон бусдаас xамааралтай үе, бие даасан үе, тэгээд бие биенээсээ xамаарсан үеийг туулан өнгөрүүлнэ.Dr.Covey -н бичсэнээр xүн яаж бусдаас xамаарсан үеээсээ гарч бие даасан xүн болоход туслах 3 зарчмыг эхлээд танилцуулая.


Компанийн засаглал гэж юу вэ?

Хувь нийлүүлэгчдийн эрх ашиг, тэдгээртэй адил тэгш харьцах зарчим, мэдээллийн ил тод байдал, компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн үүрэг хариуцлагын тогтолцоо болон компанийн удирдлагын зүй зохистой бүтэц суурийг бүрдүүлэх гэсэн гол зарчимд компанийн засаглал тулгуурладаг.
Эдийн засгийн тогтвортой хөгжил, бизнесийн орчны таатай нөхцлийг бүрдүүлэхэд хууль ёсыг дээдэлсэн хариуцлагын ил тод тогтолцоог бүрдүүлээд зогсохгүй хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг хүлээх компанийн зохистой удирдлагын зарчмуудыг хэрэгжүүлж ажиллах шаардлага зүй ёсоор тавигдаж байна. Хөрөнгө үнэт цаасны зах зээлийн хөгжил мөнгөний урсгалыг дэлхийн нэг орноос нөгөөд чөлөөтэй хөрвөх боломжийг илүүтэй бүрдүүлж байна. Эдийн засгийн хөгжлийн хөшүүрэг болсон энэхүү мөнгөний урсгалыг үндэсний зах зээлд татах, их хэмжээний хөрөнгө босгох боломж бүрдээд байгааг гадаадын нэлээд хэдэн улсын зах зээлд манай улсын хөрөнгөөр баталгаажин хийгдээд буй IPO харуулж байна.